علل و علائم سرطان پروستات و راه های پیشگیری و درمان آن - وبلاگ پارسی

به گزارش وبلاگ پارسی، سرطان پروستات شایع ترین سرطان مردان است که در صورت تشخیص علائم و اقدام به موقع، شانس درمان و پیشگیری از پیشرفت سرطان پروستات افزایش می باید

وقتیسلول های قسمتی از بدن شروع به رشد کنترل نشده می نمایند، سرطان ایجاد می شود. سلول هایطبیعی، با الگوی نرمال تمام سلول های بدن تقسیم شده و رشد می نمایند. ولی سلول هایسرطانی اینگونه نیستند. آنها رشدشان را بی وقفه ادامه می دهند و ازحد نرمال بیشترتکثیر می یابند. در این میان سرطان پروستات یکی از شایع ترین سرطان هایی است کهمردان را مبتلا می نماید و در سطح جهان دومین گونه سرطان رایج و پنجمین عامل مرگ و میرمربوط به سرطان، در مردان است. در سال 2012، 1/1 میلیون مرد به سرطان پروستات دچار شدند که از اینتعداد، 307000تن از آن ها جان سپردند. از هر 6 مرد، 1 نفر درطی زندگی به سرطان پروستات مبتلا می شود و از هر 35 مرد، 1 نفر در اثر این بیماریمی میرد. میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پروستات امروزه کاهش یافته و بیماری بسیارسریع تر تشخیص داده می شود.

سرطانپروستات ( Prostate cancer) کهبا نام چنگار پروستات نیز شناخته می شود، در پروستاتاست که غده ای در دستگاه تناسلیمردان است رشد می نماید (غده پروستات غده اى است که تنها در مردان یافت مى شود. اینغده در زیر مثانه و دقیقاً جلوی رکتوم (قسمت انتهایی روده عظیم) قرار گرفته است واندازه ای معادل گردو دارد. وظیفه این قده ترشح مایعى به داخل منى است که اثر محافظتیو تغذیه ای روی اسپرم دارد).بیشتر سرطان های پروستات آرام رشد می نمایند، اما برخیرشد نسبتاً سریعی رشد دارند.سلول های سرطانی ممکن است از پروستات گسترش و به دیگربخش های بدن برسند، به ویژه استخوان ها و گره های لنفاوی.این بیماری ممکن است درشروع علائمی از خود نشان ندهد؛ امادر مراحل پیشرفته تر می تواند مشکلاتی را در ادرارکردن، خون در ادرار یا درد در ناحیه لگن و کمر هنگام ادرار به وجود آورد.یک بیماری دیگربه نام هایپرپلازی خوش خیم پروستات نیز می تواند نشانگان مشابهی را پدید آورد. یکیدیگر از علائمی که بعدها بروز پیدا می نماید، سطح پایین گلبول های قرمز خون است.

اخیرامحققان مرکز تحقیقات سرطان انگلیس و بیمارستان آدن بروک کمبریج، با مقایسه 250نمونه از تومورهای پروستات، پیروز به شناسایی پنج نوع متفاوت سرطان پروستات شدند.هر یک از این پنج نوع سرطان پروستات دارای امضای ژنتیکی مجزا هستند و راه درمانمتفاوتی دارند.

چهعواملی خطر ابتلاء به سرطان پروستات را افزایش می دهند؟

گرچهسرطان پروستات در اغلب موارد مرگبار نیست، اما شناخت عوامل خطرساز برای این بیماریبرای تشخیص علائم سرطان پروستات و درمان زودرس آن اهمیت دارد. سن بالا، نژاد وسابقه خانوادگی بیماری عوامل مهمی هستند که خط ابتلاء به سرطان پروستات را افزایشمی دهند. حدود 99 درصد موارد، در افراد بالای 50 سال رخ می دهد. اگر یکی از خویشاوندان درجه اول بهاین بیماری مبتلا شده باشند، احتمال ابتلاء به بیماری دو تا سه برابر می شود. درمورد عامل نژاد، به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا، این بیماری بیشتر در میانسیاه پوستان آمریکا بروز پیدا می نماید تا سفید پوستان؛ همچنین ژاپنی ها در جهان پایین ترینمیانگین خطر ابتلا به این سرطان را دارند.

• دیگر عوامل دخیل در این بیماری شامل موارد زیر است:
• رژیم غذاییبا سطوح بالای گوشت فرآوری شده
• گوشت قرمز یا فراورده لبنی
• رژیم هایغذایی که سبزی های خاصی را در خود ندارند
• مصرف چربیزیاد (رژیم غذایی پرچربی خطر سرطان پروستات را افزایش می دهد، در مقابل رژیم غذاییکم چربی و مملو از میوه و سبزی خطر را کم می نماید.)
• میزانبالای هورمون تستوسترون (افزایش میزان ترشح هورمون جنسی مردانه در خون، اغلب موجبتسریع فرایند بدخیمى سرطان پروستات مى شود.)
• تغییراتژنتیکی (عده ای از عوامل ژنتیکی وجود دارند که مردان را به ابتلا به سرطان پروستاتمستعد می سازند. این تغییرات ژنتیکی را با آزمایش می توان تشخیص داد.)

روش تشخیص سرطان پروستات توسط پزشک چگونه است؟

سرطانپروستات به دو شکل دیده می شود: بالینی و پاتولوژیک. در سرطان پروستات بالینی، بیماربعلت علائمی که سرطان ایجاد نموده است به پزشک مراجعه می نماید. در نوع پاتولوژیک بیمارعلائمی ندارد و پس از آنالیز و آزمایشات لازم معین می شود که فرد سرطان پروستاتدارد. ده درصد از مردانیکه بعلت عظیمی خوش خیم پروستات تحت عمل جراحی قرار می گیرند،پس از جراحی و آزمایش پاتولوژی پروستاتی که با جراحی خارج شده است، معین می شود کهسرطان پروستات دارند. به این نوع سرطان، سرطان پاتولوژیک می گویند.

معاینهغده پروستات به وسیله معاینه مقعد ساده ترین روش بیماریابی برای سرطان پروستات است.برای انجام این معاینه، پزشک بعد از پوشیدن دستکش و آغشته کردن انگشت خود به مادهمرطوب و نرم نماینده، انگشتش را وارد رکتوم نموده تا هر نوع ناحیه نامنظم و یا سخت درلمس که می تواند سرطانی باشد را تشخیص دهد. غده پروستات مجاور رکتوم است و اغلبسرطان ها در ناحیه ای از غده که با این روش معاینه قابل آنالیز اند، شروع می شوند.با وجودی که آزمایش مقداری ناراحت نماینده است ولی فرد احساس درد نمی نماید و فقط مدتکوتاهی طول می کشد.

اما روش آزمایشگاهی آن، ازطریق بافت برداری انجام می شود. تومورهاى سرطانى آنتى ژن هاى معینى را فراوری مى نمایندکه ممکن است به وسیله آزمایش خون کشف شوند. آنتی ژنى که تنها در غده پروستات فراوریمى شود،آنتی ژن اختصاصى پروستات ( ProstateSpecific Antigen ,PSA) است. روش حساس دیگر برایتشخیص سرطان پروستات، سونوگرافی از پروستات از راه مقعد می باشد. اگر تمامی مواردفوق بیانگر وجود سرطان پروستات باشند، باید وجود سرطات تائید شود. تائید تشخیص بانمونه برداری از پروستات انجام می شود.

تصویربرداری پزشکی نیز ممکن است بعد از آن انجامشود تا معین شود که آیا سرطان به دیگر بخش های بدن سرایت نموده است یا نه.

به تازگیمحققان دانشگاه بیرمنگام در انگلستان پیروز به ابداع تراشه ای شده اند که قارد استسرطان پروستات را در مراحل اولیه با دقت بسیار بالایی تشخیص دهد. این تراشه حسگر، یکپروتئین خاص را که با زنجیره کربوهیدرات ترکیب می شود، شناسایی می نماید. این پروتئین،مولکول گلیکوپروتئین نام دارد و نقش مهمی در عملکرد بخش های مختلف بدن، از جملهپاسخ ایمنی ایفا می نماید. با توجه به این نقش، می توان از این پروتئین به عنوان یکنشانگر زیستی برای تشخیص انواع سرطان، از جمله سرطان پروستات استفاده کرد.

راه هایپیش گیری از ابتلاء به سرطان پروستات

با توجهبه اینکه اندازه پروستات بعد از سن حدود 45 تا 50 سالگی شروع به رشد می نماید، به افراد بالای این سنتوصیه می شود هر روز یک گوجه فرنگی خام مصرف نمایند. لیکوپن یکی از آنتی اکسیدانهایمهم موجود در گوجه فرنگی است که می تواند از بروز سرطان پروستات پیشگیری کند. اینآنتی اکسیدان در سیب زمینی، گریپ فروت و هندوانه نیز به وفور یافت می شود. از طرف دیگرمکمل های حاوی ویتامین A(بتاکاروتن) احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می دهند. در نتیجه قبل ازشروع مصرف هر نوع ویتامین یا مکمل دیگر، حتما با پزشکتان مشورت کنید.

علایمهشدار دهنده سرطان پروستات چیست؟

علایمانسدادی معمولاً زودتر بروز می نماید و شامل تکرر ادرار، احتباس ادرار، کاهش قطر وفشار جریان ادرار و قطره قطره شدن انتهای ادرار می باشد که مشابه علائم هایپرپلازیخوش خیم پروستات است. متاستازهای استخوانی می توانند موجب درد شوند. در صورت دیدهشدن علامت های زیر حتماً به پزشک مراجعه نمایید:

• اختلالدر شروع ادرار
• تکررادرار مخصوصا در شب ها
• خارج شدنادرار به صورت قطره قطره
• خروجادرار با فشار کم
• وجود خونیا لخته خون در ادرار یا منی (کیسه های منی درست در پشت پروستات قرار دارند، اگرسرطان از پروستات عبور نموده و به کیسه های منوی دست اندازی پیدا کند، اینگونهمردان ممکن است در منی خود خون ببینند.)
• ناتوانیجنسی (اعصابی که مسئول نعوظ در مردان هستند، از کنارهای پروستات عبور نموده و واردآلت تناسلی می شوند. اگر سرطان از پروستات خارج شده و این اعصاب را گرفتار نماید،ممکن است بیمار مبتلا به اختلال نعوظ شود)
• دردهنگام دفع ادرار
• دردهنگام انزال
• درد درناحیه لگن و پایین کمر اگر متناوب باشد (شایع ترین محلی که سرطان پروستات منتشر می شود،ستون فقرات است. بعلت انتشار سرطان، استخوان خورده شده و گاه شکستگی خود بخوداستخوان اتفاق می افتد.)
• کاهش وزنیا کاهش اشتها به صورت ناخواسته

درمانسرطان پروستات

درمانسرطان پروستات بستگی به مرحله ای دارد که بیمار در آن واقع شده است. تشخیص به موقع بیمارى،دست کم 5 سال بیشتر به زندگى مبتلایان به سرطان پروستات اضافه مى کند. توصیه می شودکه مردان در سنین بالاى 40 سال سالیانه مورد معاینه غده پروستات قرار گیرند و در سنین بالاى 50 سال، هر سالآزمایش آنتى ژن مخصوص پروستات را انجام دهند. گفتنی است، تنها سطح بالایآنتی ژن مخصوص پروستات ( PSA) درآزمایش خون فرد نمایانگر ابتلا به سرطان پروستات نیست. در برخى از موارد عفونت و یاعظیمى خوش خیم غده پروستات مى تواند سبب افزایش میزان PSA در خون شود.

روش هایدرمانی ممکن است به صورت جدا یا همراه با هم برای درمان بیماران به کار فرایند:

تحت نظرگرفتن بیمار: این روش براى بیمارانى تجویز مى شود که جراحى برایشان مفید نیست و یارشد غده سرطانى پروستات آنها بسیار کند و آهسته است.

سرمادرمانی (کرایوتراپی): در این روش با تزریق نیتروژن مایع به درون غده پروستاتانجماد بافتی و انهدام سلول هاى سرطانى بافت ایجاد می شود.

شیمى درمانى: استفاده از داروهاى شیمیایى منجربه انهدام سلول هاى سرطانى مى شود.

پرتودرمانی:هدف از رادیوتراپى کنترل رشد سلول هاى سرطانى است. تابش اشعه به محل تومور ممکناست به صورت خارجى یا داخلى باشد.

هورموندرمانى: از آنجا که هورمون تستوسترون به رشد سرطان غده پروستات یاری مى کند، به بیمارانداروهاى ضد تستوسترون مانند قرص استروژن داده می شود تا میزان این هورمون ها تا حدصفر کاهش پیدا کند.

جراحی:عمل جراحی برای برداشتن غده پروستات انجام می شود. اخیرا این عمل به وسیله لاپاراسکوپی هم انجام می شود.این عمل باعث ناتوانی جنسی می شود.

گرداوری: مجله اینترنتی وبلاگ پارسی