بهترین کتاب های اچ پی لاوکرفت؛ خالق کطولحو و پدر وحشت کیهانی - وبلاگ پارسی

به گزارش وبلاگ پارسی، اچ پی لاوکرفت نامی آشنا در میان علاقه مندان به داستان های گمانه زن در ژانر وحشت است. نامی که بارها در میان بهترین آثار سینما در ژانر وحشت کیهانی دیده ایم؛ کتاب های لاوکرفت مملو از وحشت های بزرگ و غیرقابل درک است که در زیر جهانی ما در کمین هستند. موجوداتی با اهداف شر مطلق، با هیبت هایی غیر عادی و قابلیت ایجاد وحشتی غیر قابل توصیف در مقابل انسان های به نسبت کوچک هستند و معمولا یک انسان عادی است که بخاطر کنجکاوی یا بداقبالی، به موقعیتی که به آخرت جهان منجر خواهد شد کشیده می شوند. هیچ کس زنده یا عاقل از اتفاقات پیش آمده بیرون نمی آید. اچ پی لاوکرفت اعتقاد دارد که جهان در بهترین حالت نسبت به زندگی انسان بی تفاوت و در بدترین حالت کاملا در تضاد با وجود آن است و این موضوع در کتاب هایی که از آثار او چاپ شده کاملا دیده می شود.

زندگی شخصی لاوکرفت

هاوارد فیلیپس لاوکرفت در سال 1890 در خانواده ای نسبتا مرفه به دنیا آمد. پدر او که تاجر بود بخاطر بیماری ناگهانی خود حالت جنون پیدا کرد و جان خود را در تیمارستان از دست داد. این اتفاق نیز با چند سال فاصله برای مادر او نیز رخ داد و لاوکرفت هر دو پدر و مادر خود را در تیمارستان روانی از دست داد. طولی نکشید که نشانه های مریضی در لاوکرفت نیز پدیدار شد و به همین او دلیل بخش بزرگی از کودکی خود را به صورت تحصیل در خانه گذراند. لاوکرفت علاقه شدیدی به مطالعه داشت و به آثار ادگار آلن پو که یکی از بهترین نویسنده های ژانر وحشت است علاقه مند بشود. او پیش از آن که بتواند تحصیلات خود را به پایان برساند بخاطر حمله های عصبی از ادامه تحصیل دست کشید. او برای بیشتر عمر خود به عنوان یک فرد منزوی گذراند و زندگی خود را وقف نوشتن کرد. او همچنین به علوم نجوم نیز علاقه بسیاری پیدا کرده بود که بعد ها در ترکیب با دیدگاه سیاه او به زندگی، ژانر تازهی را در وحشت خلق کرد.

شروع نویسندگی

لاوکرفت پیش از آنکه بهترین کتاب های خود را بنویسد، ابتدا به عنوان یک روزنامه نگار فعالیت خود را شروع کرد و در سال 1914 به انجمن مطبوعات آماتور متحد پیوست. با اینکه گزارش شده که لاوکرفت از نوجوانی به داستان نویسی مشغول بوده، ولی اولین برخورد او با داستان نویسی به صورت جدی در سال 1917 رخ داده است. او تحت تأثیر آثار ادوارد پلانکت و ادگار آلن پو، شروع به خلق داستان در ژانر فانتزی کرد. در سال 1923 مجله داستان های عجیب داستان های لاوکرفت را خرید. او پس از یک ازدواج ناپیروز که دو سال به طول انجامید، تمام تمرکز خود را روی نویسندگی گذاشت و بسیاری از بهترین آثار خود که امروزه بخاطر آن ها او را می شناسیم خلق کرد. احضار کطولحو که مشهورترین اثر این نویسنده است، در این دوره خلق شده است و پیروز ترین تلاش او برای خلق وحشت کیهانی بوده است.

تأثیر لاوکرفت در ادبیات

لاوکرفت در پایانی زندگی خود به سختی از پس خرج و مخارج زندگی برمی آمد. او اواخر زندگی خود را به شغل ویرایش آثار دیگران و سایه نویسی (نویسندگی برای افراد دیگر که در نهایت با نام آن شخص چاپ می شود) پرداخت تا مخارج خود را تأمین کند. لاوکرفت در سال 1937 بخاطر سرطان درگذشت. او بیش از 60 داستان کوتاه و چند رمان از خود به جای گذاشته است که پس از مرگ او از طریق پیروان او و نویسندگان طرفدار او گردآوری شده است. آثار او پس از مرگ به درجه بالایی از محبوبیت رسیدند. نویسندگان بزرگی مانند پیتر استراوب، استفن کینگ و نیل گیمن ادعا کردند که منبع الهام آن ها برای نویسندگی آثار این نویسنده بوده است و همچنین تا به امروز، فیلم ترسناک های اقتباسی از آثار لاوکرفت زیادی ساخته می شوند. شخصیت کطولحو به یکی از چهره های محبوب در میان طرفداران ژانر وحشت تبدیل شده است که در واقع نماد وحشت کیهانی است.

خلق وحشت کیهانی

لاوکرفت با ترکیب جهان بینی سیاه خود و اطلاعات نجومی که به دست آورده بود، ژانری تازه خلق کرد. ژانری با نام وحشت کیهانی یا کیهان گرایی. ایده اصلی این ژانر وحشت این است که انسان ها در کلیت جهان، موجودات بی ارزشی هستند و کیهان از طریق موجوداتی چنان بیگانه و وحشتناک اداره می شود که فکر های کوچک ما حتی توانایی درک آن ها را ندارد. کطولحو موجودی است هشت پا مانند که کاملا نسبت به انسان و نیازش برای زنده ماندن بی تفاوت است و به زودی برمی خیزد و جهان را مانند گذشته پیش از انسان ها دوباره تصاحب می کند. احساس کوچک بودن در مقابل طبیعت، در مقابل موجوداتی ترکیبی از ماهی ها، خفاش ها و حیوانات دیگر که در واقع خدایان زمین و کهکشان هستند، همان موضوعی است که باعث وحشت زدگی ما هنگام خواندن داستان های این نویسنده می شود؛ پوچ گرایی در بی رحمانه ترین شکل خود. داستان های نامبرده شده در ادامه، آثار این نویسنده هستند که در چندین شکل در ایران گردآوری و ترجمه شده اند که می توان با خواندن آن ها، به جهان عجیب، تلخ و ترسناک این نویسنده سفر کنیم.

داستان های ترجمه شده لاوکرفت در ایران

داستان هایی که در ایران ترجمه و چاپ شده اند شامل:

• دعجون نوشته شده در سال 1917 است که داستان یک ایزد مخلوقات ژرف نشین است که در متون قدیمی مدام به او اشاره شده است. این مخلوق عمری جاودان دارد و قبلیه هایی خاص به عبادت او می پردازند. این ژرف زاده ها مخلوقاتی بزرگ هستند که حتی می توانند با وال ها کشتی بگیرند.
• وحشت در کمین سه اقتباس مختلف سینمایی از آن اجرا شده است. داستان در مورد شهر لفرت است. ساکنان این شهر فقط یک کشیش و یک زن هستند و بخاطر شیوع یک بیماری مرموز، مدتهاست که شهر کاملا خالی از سکنه شده است. زمانی که جان مارتنیس برای کسب ثروت خاندانی خود به شهر می آید، شیطاین میمون شکل دوباره از مدفن خود بیرون می آیند.
• رنگی از فضا ترکیبی از ماورألطبیعه و وحشت است. موجودات بیگانه این داستان رنگ ها هستند؛ رنگ هایی که از طیف دید انسان خارج هستند. این داستان علمی-تخیلی اولین تلاش پیروز لاوکرفت در خلق موجودی غیر انسانی بوده است.
• سلفیس داستان دیگری است که لاوکرفت آن را در رویاهای خود دیده و آن را با الهام از نویسنده موردعلاقه خود لرد دونسانی به رشته تحریر درآورده است.
• خرموش های دیوار از اولین داستان های کوتاه پیروز لاوکرفت است که اشاره هایی به سمبولیسم های ایزدی مصری دارد و همچنین ریشه های نژادپرستانه که به این نویسنده منسوب می شود نیز اولین بار در این داستان دیده می شود.
• نیارلات هوتپ که با عنوان آشوب خزنده نیز از آن یاد می شود، یکی دیگر از موجودات ایزدی لاوکرفت است که می تواند به اشکال مختلف تبدیل شود و از توسعه جنون و دیوانگی در میان انسان ها لذت می برد.
• ظلمت نشین نیز در مورد موجودی دیگر به نام آزاتوث است که به عنوان ایزدی کور و ویرانگر شناخته می شود که یکی از قدرتمند ترین ایزدان خلق شده از طریق لاوکرفت است و در کتاب نکرونومیکون، تأکید بسیاری بر او شده است.
• احضار کطولحو که مشهور ترین اثر او است، در مورد موجودی آرمیده در اعماق اقیانوس است که در میان شهر باستانی مدفون شده رلیه آرمیده و در انتظار بیداری است.
• موسیقی اریک زان یکی دیگر از داستان های محبوب این نویسنده است. او این داستان را یکی از بهترین داستان های خود می پندارد چون مبحث صراحت داشتن، که او یکی از نقطه ضعف های آثار خود می پندارد در این اثر وجود ندارد. داستان در مورد یک موسیقیدان مسن است که نوای غیر زمینی آهنگ های او، کنجکاوی یک دانشجو را جلب می کند.
• غریبه داستان دیگری از لاوکرفت است که در مجله داستان های عجیب و غریب به چاپ رسیده است که یکی از مشهورترین آثار این نویسنده نیز است. بسیاری ادعا کرده اند که داستان غریبه، در اصل اشاره به زندگی خود لاوکرفت دارد؛ یا در واقع بیشتر نفرتی که او نسبت به خودش بخاطر مادرش به وجود آورده است.
• موجود پشت درگاه در مورد رودرویی یک شاعر مرموز با پادشاه ایزدان، آزاتوث است. شاعر این داستان، الهام گرفته از یک شاعر حقیقی است که لاوکرفت بسیار از او تأثیر گرفته است.
• کلید سیمین و گذر از کلید سیمین داستان مردی به نام رندولف کارتر هستند که ادعا می کند کلیدی که به جهان رویاها ختم می شود را از دست داده است؛ جهانیی از خواب های رویایی که بسیار بهتر از جهان حقیقی بشر است.
• داگون از اولین آثاری که لاوکرفت در دوران بزرگسالی خود به رشته تحریر درآورده که در مورد مردی است که در جنگ جهانی اول، در تلاش برای فرار از دست آلمانی ها با قایقی فرار می کند و سر از مکانی درمی آورد که کلمات امکان توصیف آن را ندارند. این داستان ها به صورت پراکنده از طریق نشریه های مختلف ترجمه و در کتاب ها چاپ شده اند.

بهترین کتاب های چاپ شده از لاوکرفت در ایران

اچ پی لاوکرفت بیشتر آثار خود را به صورت داستان های کوتاه در مجلات برای دستمزد چاپ می کرد؛ برای همین یک کتاب معین که از آن به عنوان یک منبع کامل که از طریق خود لاوکرفت تائید و چاپ شده باشد وجود ندارد. حتی مبحث نکرونومیکون که از مشهورترین مخلوقات اچ پی لاوکرفت است، در واقع در داستان های متعدد خود در گوشه و کنار جزئیات آن را توصیف کرده و هرگز به شکلی واحد به خلق آن نپرداخته است. بنابراین تمامی کتاب های این نویسنده، چه در ایران چه در جهان، جمع آوری داستان های کوتاه او به عنوان مجموعه داستان است. در ادامه بهترین کتاب های چاپ شده از لاوکرفت را به شما معرفی کرده ایم.

5- احضار کطولحو

شاید کامل ترین کتابی که به ترجمه بیشترین تعداد آثار اچ. پی. لاوکرفت پرداخته، کتاب احضار کطولحو نشر پریان با ترجمه پیمان اسماعیلیان است. مقدمه این کتاب در ابتدا شما را برای حال و هوای ترسناک پیش رو با به زبان آوردن کلماتی عجیب و نامفهوم آماده می کند. سپس به طور کامل وقایع مهم زندگی لاوکرفت را شرح می دهد و سپس داستان ها شروع می شوند. پیش از هر داستان، مقدمه ای چندخطی به شرح چند نکته مهم در داستان پیش رو می پردازد تا خواندن زبان سخت لاوکرفت را برای مخاطب راحت تر کند. ترجمه کتاب به ادبیات سنگین لاوکرفت وفادار است ولی در عین حال تلاش می کند تا جای ممکن به روان بودن خوانش داستان بیفزاید. این کتاب شامل بیشترین تعداد داستان از این نویسنده است که شامل داستان های دعجون، وحشت در کمین، رنگی از فضا، سلفیس، خرموش های دیوار، نیارلات هوتپ، ظلمت نشین، احضار کطولحو، موسیقی اریک زان، غریبه، موجود پشت درگاه است. در حال حاضر این کتاب کامل ترین منبع برای خوانش داستان های لاوکرفت است.

4- خاستگاه تاریکی

کتابی که مجموعه 5 داستان از اچ پی لاوکرفت را روایت می کند. ترجمه شده از طریق آرش طهماسبی و منتشر شده از طریق نشریه وال، خاستگاه تاریکی کتابی کوچک و جیبی است که شروعی عالی برای آشنایی با آثار این نویسنده است. داستان هایی که در این کتاب ترجمه شده اند احضار کطولحو، وحشت دان ویچ که همان داستان وحشت در کمین است. تسخیرگر تاریکی که با نام ظلمت نشین در جاهای دیگر ترجمه شده است. ترس کمین کرده و در پایان خانه متروکه که با نام خرموش های دیوار نیز ترجمه شده است. ترجمه این کتاب بسیار روان است و شاید بهترین نقطه شروع برای آشنایی با آثار این نویسنده برای کسانی که در پی یک آشنایی اولیه هستند باشد.

3- موسیقی اریش زان و داگون

این کتاب نشر پاگرد با ترجمه محسن کاس نژاد، دو داستان از لاوکرفت را ترجمه و منتشر کرده است. داستان موسیقی اریش زان در مورد پیرمرد مرموزی است که موسیقی خلق شده از طریق او به قدری زیبا است که انگار متعلق به این زمین نمی باشد. دانشجویی پس از شنیدن موسیقی این مرد، کنجکاو می شود و به تحقیق در مورد آن می پردازد و به نتایجی غیر قابل باور می رسد. داگون نیز خاطرات مردی معتاد به مورفین است که در دوران جنگ جهانی اول، در طی تلاش برای فرار از سربازهای آلمانی، به قلمرویی وارد می شود که هیچ انسانی حق ورود به آن را نداشته است. لاوکرفت زندگی خود را وقف دو نوع داستان گویی کرده است: داستان هایی با ایزدانی بسیار فراتر از درک ما و داستان هایی که حتی با وجود موضوعات ماورایی، تمرکز خود را بر انسان و روابط انسانی گذاشته اند. این دو داستان نمونه ای عالی از این دو نوع داستان گویی این نویسنده هستند.

2- کلید سیمین

مجموعه ای دیگر از آثار کوتاه لاوکرفت که از طریق نشر پریان در مجموعه انتخاب پریان منتشر شده است؛ با این هدف که مخاطبان را با آثار کوتاه و بلند فانتزی و آثار شاخص ژانر ها و زیرمجموعه های آن بیشتر آشنا کنند. شهادت رندولف کارتر، کلید سیمین و گذر از دروازه کلید سیمین سه داستان هستند که مستقیما به یکدیگر مربوط هستند و در مجموعه ای از داستان های این نویسنده که از رویاهای او الهام گرفته شده اند نوشته شده است. این مجموعه شاید خیلی به نوع روایتی که از این نویسنده شناخته شده نزدیک نباشد، ولی تجربه ای پیروز و همچنان هولناک در کارنامه این نویسنده است که مخاطبان را با خود همراه خواهند کرد.

1- لاوکرفت، علیه جهان، علیه زندگی

این کتاب نوشته خود لاوکرفت نیست؛ ولی کتاب کوچکی است که شما را با جهان این نویسنده عجیب و مرموز بیشتر آشنا می کند. این مقاله نوشته شده از طریق میشل ولبک، به انتقاد، جانبداری و همدلی با این نویسنده و آثار خلق شده از طریق او می پردازد. ولبک با دقت تمام، مانند یک محقق کنجکاو، به تحلیل کامل مخلوقات این نویسنده و رابطه آن ها با زندگی شخصی او می پردازد. ادعاهایی که او یک نژاد پرست بوده را مورد کاوش قرار می دهد، ریشه های وحشت کیهانی خلق شده از طریق او را تحلیل می کند و جهان این نویسنده و جهانی که از طریق نویسنده خلق شده را کاملا برای مخاطب خود مبرا می کند. اگر به لاوکرفت علاقه دارید، اگر در مورد دیدگاه های سؤال برانگیز او کنجکاو هستید و اگر می خواهید جهان این خالق جهان های وحشتناک تأثیرگذار را بهتر بشناسید، لاوکرفت، علیه جهان، علیه زندگی جواب تمام سؤال های شما را خواهد داد.

منبع: وبلاگ پارسی مگ